He korero whakamere e pa ana ki te matawhenua He waimarie pai ki te ako atu mo nga tikanga taiao. E pa ana te matawhenua ki te rangahau i te mahinga me te panoni o te anga o te Ao. Na te rangahau o tenei putaiao, ka taea e te tangata te ako mo nga momo kitenga, te waahi o nga whenua kei runga i te mapi, me te whiwhi ano i etahi atu mohiotanga.
Na, anei nga korero tino pai mo te matawhenua.
- I whakamaorihia mai i te Kariki tawhito, ko te kupu "matawhenua" te tikanga - "whakamaarama whenua".
- Ko nga ngahere o Amazon he mea nui ki te whakarangatira i te ao ma te oxygen. Ka whakaputahia e ratou te 20% o te ao hāora.
- Ko Istanbul anake te taone nui o te aorangi kei te takotoranga o te ao i nga waahanga e 2 o te ao - Ahia me Europi.
- I mohio koe ko te rohe anake o te ao kaore nei he whenua no tetahi kawanatanga ko Antarctica (tirohia nga korero whakamiharo mo Antarctica)?
- Ko Ramahiku, te taone nui o Hiria, e kiia ana ko te taone nui rawa o te whenua. Ko nga korero tuatahi mo ia i puta i nga tuhinga mai i te 2500 BC.
- Ko Roma te taone nui miriona-taapiri i roto i te hitori o te tangata.
- Ko te moutere iti rawa o te ao whai mana kawanatanga ko Pitcairn (Polynesia). Ko tōna rohe he 4.5 km² noa iho.
- Ko te kohao hohonu o te whenua o te takenga mai o te Kola Well - 12,262 m.
- Ko tetahi mea whakamiharo ko te 25% o nga ngahere o te ao e noho ana ki Russia Siberia.
- Ko te Vatican, he whenua papaka kereme, e kiia ana ko te ahua iti rawa o te ao. Ko tōna rohe he 0.44 km² noa iho.
- He pākiki kei runga i te matawhenua, 90% o te taupori o te ao e noho ana ki te Tuakoi ki te Raki.
- Ko te kainga te nuinga o nga taangata nui atu i etahi atu taone nui o te ao Shanghai - 23,3 miriona nga taangata.
- Ko Kanata (tirohia nga korero whakamiharo mo Canada) kei roto katoa te 50% o nga roto taiao katoa o te whenua.
- Ko Kanata ano te kaiarahi o te ao i te roa o te takutai moana neke atu i te 244,000 km.
- Ko te rohe o te Russian Federation (17.1 miriona km2) he iti noa iho i te rohe o Pluto (17.7 miriona km2).
- I tenei ra, ko te Moana Mate e 430 m i raro ake i te taumata o te moana, e heke ana ma te 1 m ia tau.
- Ko te whenua nui kei runga i te aorangi mo te rohe ko Russia. E 11 nga waahi waahi i konei.
- Ko tetahi mea whakamiharo ko te matawhenua o Awherika kei te hononga o nga tuakoi e wha.
- Ko te Moananui a Kiwa te wai nui nui atu i runga i te rohe me te nui o te wai.
- Ko te roto nui rawa atu a Baikal e 20% o nga wai hou i roto i te ahua wai. Toromaha nga taangata e mohio ana he nui ake i te 300 nga awa e rere ana ki roto, ana kotahi anake te rerenga - te Angara.
- Ko te utu whakatipu whakatipu kei te kitea i Awherika, me te tatauranga mo te mate teitei.
- E ai ki nga tatauranga, ko te wa roa mo te koiora i tuhia ki Andorra, Japan me Singapore - 84 tau.
- Ko Burkina Faso te whenua e kore e taea te tuhituhi. Iti iho i te 20% o nga taangata ka taea te panui i konei.
- Tata ki te rere o nga awa katoa ki te Equator. Ko te Naera (tirohia nga korero whakamere e pa ana ki te awa) koinei anake te awa e neke atu ana ki tetahi taha.
- I tenei ra, ko te awa roa rawa ko Amazon, kaore ko te awa rongonui.
- Ko te Moana Ma, ko te wai makariri rawa atu, ko te mahana o te wai ka tae ki te -2 ° C.
- Ko Wikitoria Whenua (Antarctica) te hau kaha rawa atu ka tae ki te 200 km / h ataahua.
- I roto i nga whenua katoa o Awherika, ko Etiopia anake kaore i raro i te mana o tetahi.
- Ko Kanata te rangatira o te ao mo te maha o nga awa. Tata ki te 4 miriona o ratou.
- I te Pou ki te Raki, kaore koe e kite whenua i hea noa atu. Ko tana kaupapa ko te 12 miriona km² o te hukapapa hukapapa.